PERSIDANGAN ANTARABANGSA
LEKSIKOLOGI DAN LEKSIKOGRAFI BORNEO 2023
BORNEO INTERNATIONAL CONFERENCE ON LEXICOLOGY AND LEXICOGRAPHY 2023
Pelestarian Bahasa Peribumi Borneo
Preservation of the Bornean Indigenous Languages
25 - 26 OKTOBER 2023
UNIVERSITI MALAYSIA SARAWAK, MALAYSIA
PENGENALAN/INTRODUCTION
Sejak beberapa tahun belakangan ini, sudah timbul kesedaran yang mendalam tentang kenyataan bahawa banyak bahasa manusia di dunia yang sedang diancam kepunahan, khususnya bahasa peribumi. Oleh itu, kini timbul keperluan yang mendesak dan saranan dalam kalangan ahli bahasa dan komuniti pelestari dan pembugar bahasa peribumi yang terancam punah statusnya ini agar diupayakan pendokumentasian dan pembugaran bahasa ini.
Dalam konteks ini, kamus sebagai wahana dan wadah untuk merakamkan perkembangan bahasa dan budaya sangat besar peranannya untuk mendokumentasikan bahasa yang terancam kepunahan ini. Perakaman bahasa peribumi dalam bentuk kamus ini juga merupakan suatu usaha pemertahanan dan pembugaran semula bahasa ini.
Sebagai organisasi yang mempunyai sejarah dan pengalaman yang luas dalam aktiviti perkamusan di Malaysia, Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP) mengambil inisiatif untuk menganjurkan persidangan ini dengan tujuan mengupayakan satu pertemuan ilmiah bagi mengajak para sarjana dalam bidang leksikologi dan leksikografi serta pengamal perkamusan yang bukan sahaja dari dalam negeri malah dari luar negara untuk sama-sama berkongsi ilmu dan menyajikan beberapa penyelidikan yang dilakukan terhadap bahasa peribumi yang terdapat di Sabah dan Sarawak khususnya dan di serata pelosok Nusantara amnya.
OBJEKTIF-
Mengetahui perkembangan projek penyelidikan leksikologi dan leksikografi serta upaya pelestarian peribumi di Borneo.
-
Membincangkan aspek teoretis dan praktis perkamusan bahasa peribumi di Borneo.
-
Mempertemukan para sarjana dan ahli leksikologi dan leksikografi, penyelidikan dan pelestarian bahasa etnik/sukuan di Borneo dan rantau Nusantara
Pelestarian Bahasa Peribumi Borneo
Over the past few years, there has been a deep awareness that many human languages are at the risk of disappearing, especially those languages belonging to indigenous peoples. Therefore, there is now an urgent call and recommendation among linguists, preservationists and restorers of indigenous languages to pool efforts to document and revitalize these languages.
In this context, the dictionary as a repository and an archive of the development of language and culture, has a very large role in the documentation of these endangered languages. The documentation of indigenous languages in the form of a dictionary is also an effort to maintain and revitalize these languages.
As an institution with an extensive history and a vast experience in lexicographical activities in Malaysia, Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP) is taking the initiative to organize this conference with the aim of creating a space for a scholarly meeting by inviting local and international scholars in the field of lexicology and lexicography, as well as dictionary practitioners to jointly share knowledge and present research that has been done on the indigenous languages found in Sabah and Sarawak in particular, and in all corners of the Malay archipelago in general.
OBJECTIVE
To ascertain the development of lexicology research as well as the effort to preserve indigenous languages in Borneo.
To promote discussion about the theoretical and practical aspects of indigenous language dictionaries in Borneo.
To bring together scholars, lexicologists, lexicographers, researchers, and custodians of indigenous languages in Borneo and the Malay Archipelago.
THEME
Preservation of the Bornean Indigenous Languages
BUTIRAN PERSIDANGAN/CONFERENCE DETAILS
Asmah binti Haji Omar dilahirkan di Jitra. Beliau mendapat pendidikan rendah dan menengah di Kedah dan Kuala Lumpur. Kemudian, beliau menyambung pengajian di Universitas Indonesia, Jakarta, dan memperoleh Ijazah Sarjana Muda (1961) dan Ijazah Sarjana Sastera (Bahasa dan Sastera Indonesia) (1963). Dalam tahun 1969, beliau memperoleh Ijazah Doktor Falsfah (Linguistik Am) dari Universiti London, dan dengan itu merupakan wanita Melayu pertama yang berjaya ke peringkat ini. Ijazah Doktor Persuratan (D.Litt) berdasarkan penilaian antarabangsa atas 14 penerbitannya, dianugerah oleh Universiti Malaya (UM) pada tahun 1998. Anugerah Doktor Persuratan D.Litt. (Kehormat) diterima dari Universiti Kebangsaan Malaysia pada tahun 2006.
Kerjaya beliau bermula sebagai Penolong Pensyarah di Jabatan Pengajian Melayu UM (1963), diikuti oleh kenaikan ke jawatan Profesor Madya (1972), dan Profesor Linguistik Melayu (1976 sehingga bersara pada 2000). Pada masa yang sama beliau memegang jawatan pengurus dan pentadbir: menjadi Pengarah Pengasas Pusat Bahasa pada tahun 1972, yang kemudian dinaikkan taraf sebagai Fakulti Bahasa dan Linguistik dalam tahun 1995 dan beliau sebagai Dekan. Asmah menjadi Timbalan Naib Canselor (Perjawatan) (1983-1986). Perkhidmatan beliau yang paling mencabar adalah dalam pelaksanaan Dasar Bahasa Kebangsaan mulai tahun 1972, iaitu menukar penggunaan bahasa pengantar daripada bahasa Inggeris ke bahasa Melayu bagi seluruh universiti dalam bidang pengajaran dan pentadbiran. Pada tahun 2001, beliau menjadi pemegang pertama Kursi Za’ba di Universiti Pendidikan Sultan Idris, Tanjong Malim dan Pengarah Pengasas Institut Peradaban Melayu. Pada tahun 2005, Asmah kembali semula ke UM sebagai Felo Kanan di Akademi Pengajian Melayu yang menjalankan tugas sebagai pensyarah dan penyelia tesis PhD sehingga tahun 2013.
Tumpuan penyelidikannya ialah linguistik bahasa Melayu, bahasa Orang Asli dan peribumi Sabah dan Sarawak, serta komuniti Melayu di luar alam Melayu: Australia (Pantai Barat dan Timur), Pulau Christmas, Kepulauan Cocos (Keeling), Mekah, Madinah, Thailand, Cambodia, dan Vietnam. Data dari projek-projek ini membawa Asmah kepada idea dan pendekatan baharu dalam bidang linguistik. Penerbitannya, termasuk dua ensiklopedia, menjadi rujukan kepada penuntut dan penyelidik linguistik, bagi berbagai-bagai cabang linguistik, seperi Linguistik Am (Fonetik, Fonologi, Nahu), Sosiolinguistik, Sosiologi Bahasa, Leksikologi, Analisis Wacana, Geolinguistik, serta Linguistik Bandingan dan Sejarah. Setakat ini, beliau telah menghasilkan 78 tajuk buku rujukan linguistik dalam bahasa Melayu dan bahasa Inggeris, dan artikel-artikel dalam jurnal ISI dan Scopus. Sebagai ahli Majlis Bahasa Indonesia-Malaysia (MBIM) dan Majlis Bahasa Brunei Darussalam-Indonesia-Malaysia (MABBIM), dia ikut memberi sumbangan dalam penghasilan sistem ejaan dan pedoman pembentukan istilah yang disepakati oleh tiga negara berkenaan. Pemantapan ejaan bahasa Iban dan kedudukan bahasa Kadazan Dusun di sekolah di Sarawak dan Sabah juga memperoleh sumbangan kepakarannya.
Profesor Jakelin Troy
Jakelin Troy ialah Profesor dan Pengarah Penyelidikan Peribumi di Universiti Sydney, Australia. Penyelidikan beliau tertumpu pada kerja mendokumentasikan, menghuraikan dan menghidupkan semula bahasa peribumi. Kini, beliau mengetuai projek “Aboriginal and Torres Strait Islander Research” (Penyelidikan Orang Asli dan Penduduk Pulau Torres Strait), iaitu projek yang meneliti pelbagai sejarah, budaya dan warisan Orang Asli dan Torres Strait Islander, Australia. Dengan kedudukan ini, peranan beliau adalah untuk menyokong penyelidikan dan projek kajian peribumi tempatan dan antarabangsa supaya terhasil dapatan terbaik bagi manfaat masyarakat peribumi di seluruh dunia. Beliau telah menerbitkan begitu banyak buku dan artikel tentang bahasa, antropologi dan sejarah Orang Asli Australia, termasuklah buku berjudul The Sydney Language (1994). Profesor Jakelin Troy merupakan Orang Asli Australia yang berasal daripada masyarakat Ngarigu di daerah Snowy Mountains yang terletak di Tenggara Australia. Beliau memperoleh Ijazah Kedoktoran (PhD) dalam bidang linguistik dari Universiti Kebangsaan Australia, Sarjana Muda Sastera (Kelas Pertama) dalam bidang antropologi dari Universiti Sydney dan Diploma Pendidikan Menengah dari Universiti Canberra. Berbekalkan kehebatan latar belakang akademik, pengalaman mengajar dan peranan penting dalam projek penyelidikan peribumi, beliau telah menjelajah ke serata dunia untuk menyampaikan ceramah, berkongsi pengalaman, membangunkan kerangka pembugaran semula bahasa dan seterusnya mengekalkan hayat bahasa peribumi.
Bahasa Melayu atau Bahasa Inggeris
Asmah Haji Omar was born in Jitra, and attended schools in Kedah and Kuala Lumpur. She continued her education in Jakarta at Universitas Indonesia and obtained a Bacheor’s degree (1962), and a Master’s degree (1963), in Indonesian language and literature. In 1969 she obtained a Ph.D from the University of London in General Linguistics, and thereby became the first Malay woman to ever achieve this academic level. The D.Litt. degree was conferred on her by the University of Malaya (UM) in 1998, based on an international evaluation on 14 of her publications. In 2006 she received an Honorary D. Litt. from Universiti Kebangsaan Malaysia.
Her career began as an Assistant Lecturer at the Department of Malay Studies, UM in 1963, followed by her promotion to Associate Professor (1972), and Professor in the Chair of Malay Linguistics (1976) which she held until her retirement (2000). Simultaneous with holding academic posts, she was also given adminisitrative posts: in 1972 as Founding Director of the Language Centre which in 1995 was elevated to Faculty of Languages and Linguistics, and she as Dean. Asmah also served as Deputy Vice-Chancellor (Establishment) in 1983-1986. The most challenging of her services in UM was the responsibility in turning UM from an English-language institution to one using Malay, as the language of instruction and administaration. In 2001 she became the first holder of the Za’ba Chair at the Sultan Idris University of Education, Tanjong Malim, and with the Chair was the post of the Director of the Institute of Malay Civilisation. In 2005 she chose to return to UM and was invited to be Senior Fellow at the Academy of Malay Studies where she contributed in teaching and supervising Ph.D. thesis until 2013.
Asmah’s research focuses on the linguistics of Malay, indigenouus languages of Sabah and of the Orang Asli, and extending to Malay communities outside the Malay world: Australia (West and East Coasts), Christmas Island, Cocos (Keeling) Islands, Mecca, Madina, Thailand, Cambodia, and Vietnam. Data from these projects have given her new ideas and new approaches in linguistics. Her publications, including two encyclopedias, have become references for students and researchers in various branches of linguistics, such as General Linguistics (Phonetics, Phonology, Grammar), Sociolinguistics, Sociology of Language, Lexicology, Discourse Analysis, Geolinguistics, and Historical and Comparative Linguistics. To date, she has produced 78 titles mostly of reference books for linguistics, in Malay and English, as well as articles published in ISI and Scopus Journals. As a member of the Language Council of Indonesia-Malaysia, and of the Language Council of Brunei Darussalam-Indonesia-Malaysia, she contributed to the formulation of the common sistem of spelling and that of the Guide in the Coining of Technical Terms shared by the three countries. Her contribution is also seen in the formulation of the Spelling System for Iban in Sarawak schools, and the position of Kadazan Dusun in Sabah schools.
Professor Jakelin Troy
Professor Jakelin Troy is a research Professor at the University of Sydney. She leads the Aboriginal and Torres Strait Islander Research, focusing on documenting, describing and reviving indigenous languages. In her role, she supports indigenous researches and research projects locally and internationally to get the best possible research outcomes for indigenous peoples worldwide. She has published numerous books and articles on the languages, anthropology and history of Australian aboriginal peoples, including a book entitled The Sydney Language in 1994. Professor Jakelin Troy is an aboriginal Australian and her community is Ngarigu of the Snowy Mountains in south eastern Australia. She did a PhD in linguistics at The Australian National University, BA Hons (1st) in anthropology from the University of Sydney and Diploma in Secondary Education from the University of Canberra. Her tremendous amount of academic background, teaching experience and key roles in discovery projects travels her around the globe delivering talks, sharing experience, developing framework for language revitalization and keeping indigenous languages alive.
Malay or English
KERTAS KERJA/PAPERS
Skop Kertas Kerja
- Leksikologi dan Bahasa Peribumi
- Leksikografi dan Bahasa Peribumi
- Pendokumentasian Bahasa Peribumi
- Perkamusan Dwibahasa Bahasa Peribumi
- Perkamusan dan Pemelajaran Bahasa
- Pembugaran Bahasa Peribumi
- Laporan Projek/Penyelidikan Leksikologi Bahasa Peribumi
Penghantaran abstrak perlulah menggunakan Google Form dan mematuhi templat yang diberikan.
Google Form Penghantaran Abstrak:
Klik sini untuk borang penghantaran Abstrak
Templat abstrak:
Sila muat turun templat abstrak dan ikut format dengan teliti.
PENGHANTARAN KERTAS KERJA
1. Kertas kerja perlu disediakan berdasarkan garis panduan seperti yang berikut:
- Maksimum 10 halaman
- Fon/jenis tulisan Times New Roman, Saiz 12, Langkau 1.0 (Single Spacing), ditulis dalam bahasa Melayu atau bahasa Inggeris.
2. Sila muat turun templat kertas kerja di sini
3. E-mel juga kertas kerja lengkap (format MS Word) ke palborneo2023@gmail.com
4. Notis penerimaan kertas kerja akan dimaklumkan oleh urus setia menerusi e-mel.
Scope of Papers
- Lexicology and Indigenous Languages
- Lexicography and Indigenous Languages
- Indigenous Language Documentation
- Bilingual Dictionary of Indigenous Languages
- Dictionary and Language Learning
- Native Language Revitalization
- Project Report/Research on Lexicology and Lexicography of Indigenous Languages
Abstract submission must use Google Form and adhere to the provided template.
Abstract Submission Google Form:
Click here for Abstract Submission Google Form
Abstract Template:
Please download the abstract template and follow the format carefully.
1. Working papers must be prepared based on the following guidelines:
- Maximum 10 pages
- Times New Roman font style, size 12 point, skip 1.0 (single spacing), written in Malay or English.
2. Please download working paper template here
3. Email the completed paper (MS Word format) to palborneo2023@gmail.com
4. Notice of acceptance will be given via email.
ATUR CARA/PROGRAMME
Atur cara PALBORNEO 2023:
PALBORNEO 2023 conference programme:
PENYERTAAN/PARTICIPATION
GoogleForm untuk pendaftaran peserta:
Cadangan tempat penginapan peserta PALBORNEO 2023 adalah seperti yang berikut
Kuching, Sarawak
1. Hotel Raia Convention Centre, Kuching (14.1 km)
2. Hotel Grand Margherita, Kuching (15.8 km)
3. Hotel Waterfront, Kuching (17.9 km)
4. Hotel Pullman, Kuching (18.6 km)
5. Hotel Riverside Majestic Astana Wing, Kuching (18.6 km)
Kota Samarahan, Sarawak
1. Hotel My Inn, Kota Samarahan (1.4 km)
2. Hotel Place2 Stay, Kota Samarahan (4.2 km)
3. Hotel Roxy Aiman, Kota Samarahan (4.6 km)
Pembentang Tempatan/Antarabangsa (Individu) RM400.00
Peserta (awam) RM300.00
Peserta (pelajar) RM200.00
- Bayaran yuran termasuk makan dan minum sepanjang persidangan, penerbitan prosiding, sijil penyertaan dan sijil penghargaan.
- Penginapan tidak disediakan.
Maklumat Akaun Dewan Bahasa dan Pustaka
Pindahan wang/Electronic Fund Transfer (EFT)
Nama Bank : Bank Islam Malaysia Berhad
Nombor Akaun : 14-023-01-001800-2
Bayaran dari luar negara, sila masukkan SWIFT CODE: BIMBMYKL
NOTA
Sila hantar bukti pembayaran kepada pihak urus setia melalui Google Form Pendaftaran Pembentang/Peserta.
POLISI BAYARAN
Pembayaran yang telah dibuat tidak akan dikembalikan.
GoogleForm for registration of participant:
The proposed accommodation for PALBORNEO 2023 participants is as follows
Kuching, Sarawak
1. Hotel Raia Convention Centre, Kuching (14.1 km)
2. Hotel Grand Margherita, Kuching (15.8 km)
3. Hotel Waterfront, Kuching (17.9 km)
4. Hotel Pullman, Kuching (18.6 km)
5. Hotel Riverside Majestic Astana Wing, Kuching (18.6 km)
Kota Samarahan, Sarawak
1. Hotel My Inn, Kota Samarahan (1.4 km)
2. Hotel Place2 Stay, Kota Samarahan (4.2 km)
3. Hotel Roxy Aiman, Kota Samarahan (4.6 km)
Local/International Presenter (Individual) RM400.00
Participant (Local) RM300.00
Participant (Student University) RM200.00
- Fee Payment includes meals and drinks throughout the conference, publication of proceedings, participation certificate and appreciation certificate.
- Accommodation is not provided.
Dewan Bahasa dan Pustaka Account Information
Bank in/Electronic Fund Transfer (EFT)
Bank Name : Bank Islam Malaysia Berhad
Account Number : 14-023-01-001800-2
Payment from Abroad, please enter SWIFT CODE: BIMBMYKL
NOTE
Please send proof of payment to the secretariat. Proof of payment (receipt) must be uploaded to Google Form.
PAYMENT POLICY
Payments that have been made will not be refunded.
HUBUNGI KAMI/CONTACT US
Puan Rohana Abdul Rahman (DBP Kuala Lumpur)
Telefon : 03-21479188
E-mel : ana_ar@dbp.gov.my
Puan Roslin Haji Majidi (DBP Cawangan Sarawak)
Telefon : 082-227033
E-mel : roslin@dbp.gov.my
Puan Julianah Kuli (DBP Cawangan Sabah)
Telefon : 088-439123
E-mel : julie@dbp.gov.my
YBrs. Dr. Remmy Gedat (UNIMAS)
Telefon : 082-581752
E-mel : gremmy@unimas.my
YBrs. Dr. Ernisa Marzuki (UNIMAS)
Telefon : 082-581748
E-mel : mernisa@unimas.my
Puan Rohana Abdul Rahman (DBP Kuala Lumpur)
Phone : 03-21479188
E-mail : ana_ar@dbp.gov.my
Puan Roslin Haji Majidi (DBP Cawangan Sarawak)
Phone : 082-227033
E-mail : roslin@dbp.gov.my
Puan Julianah Kuli (DBP Cawangan Sabah)
Phone : 088-439123
E-mail : julie@dbp.gov.my
YBrs. Dr. Remmy Gedat (UNIMAS)
Phone : 082-581752
E-mail : gremmy@unimas.my
YBrs. Dr. Ernisa Marzuki (UNIMAS)
Phone : 082-581748
E-mail : mernisa@unimas.my
